Laten We Beginnen Met de Kop Die Iedereen Doet Klappen

“Het reëel beschikbaar inkomen van huishoudens steeg in Q1 2025 met 2,2% ten opzichte van een jaar eerder.”

De rekenmeesters van het CBS willen dat we instemmend knikken. Politici willen dat we het doorposten. Economen willen het “herstel” noemen. Maar als je weet hoe systemen écht werken—niet alleen wat er gecommuniceerd wordt—dan weet je al wat er komt:​

Die 2,2% is geen vooruitgang. Het is een verdoving.

Ze sust. Ze leidt af. Ze wiegt een kwetsbare middenklasse in slaap met het idee dat er weer wat lucht is, terwijl die in werkelijkheid zelf haar eigen strop aandraait.

Achter de Cijfers: Wie Verdient, en Wie Moet Afdokken?

Ja, de loonbeloning voor werknemers ging 6,5% omhoog. Ja, cao-lonen stegen met 5,4%. En ja, uitkeringen stegen met 6,3%, vooral door de verhoging van het minimumloon met 6%.

Op papier klinkt dit als een gezonder lichaam dat spiermassa kweekt. Maar het is eerder een uitgedroogde patiënt aan het infuus—tijdelijk stabiel, fundamenteel zwak.

Even de cijfers op een rij:

Dus ja: bruto omhoog, netto nauwelijks. En dan hebben we het nog niet eens gecorrigeerd voor inflatie.

We zijn niet rijker geworden. We zijn dieper verstrikt geraakt in een systeem waarin je méér verdient om méér af te dragen. ​

De Olifant in de Hypotheek: €889,8 Miljard en Tikkend

Ondertussen steeg de hypotheekschuld in één kwartaal met €11 miljard, bijna op €890 miljard.

Maar rustig maar, zeggen ze, “de schuldquote is stabiel gebleven”.

Ja, omdat het BBP ook is gegroeid.

Dat is alsof je tegen iemand zegt die verdrinkt met een baksteen in z’n hand: “Maak je geen zorgen, het zwembad is ook dieper geworden.”

Hypotheekquote t.o.v. BBP: 79,1%. Laagste niveau sinds 2001.

En toch stijgt de schuldenlast per huishouden.

Niet omdat huizen toegankelijker worden. Maar omdat ze duurder worden. Meer woningen verkocht? Zeker. Maar aan wie?

Laten we eerlijk zijn: niet aan starters. Niet aan de leraar, de verpleegkundige of de zelfstandig ICT’er. Deze huizen zijn geen onderkomen meer. Ze zijn activa. Schakelstukken in een financieel ecosysteem dat floreert op de illusie van betaalbaarheid.

Waarom Dit Geen Statistisch Weetje Is, Maar Structureel Risico

De zogenaamde “veerkracht” van Nederlandse huishoudens is in feite het vermogen om schulden te normaliseren.

We krijgen applaus omdat we nog steeds over het koord lopen, terwijl datzelfde koord ondertussen uitrekt door inflatie, belastingen, woningnood en ondoorzichtig beleid.

Het systeem verteert z’n eigen liquiditeit:

• De 6,5% loonsverhoging wordt grotendeels opgeslokt door 4,8% meer belasting en premies.
• De stijging van het reëel besteedbaar inkomen verdwijnt in hogere kosten voor wonen, zorg, energie en verzekeringen.
• De groeiende schuld verbergt het stagneren van financiële ademruimte, waardoor gezinnen kwetsbaarder worden voor rentestijgingen, baanverlies en beleidswijzigingen.

Het Verhaal Onder Het Verhaal

Wat dit kwartaal laat zien, is geen verbetering. Het is microstabiliteit in een macromisvorming. De motor draait, maar de brandstof is giftig.

Ja, we hebben meer nominaal inkomen.

Maar geen extra ruimte om te ademen.

Ja, de schuldquote oogt stabiel.

Maar de absolute privéschuld groeit gevaarlijk door.

En hier komt de harde waarheid: We vinden dit normaal.

Slotgedachte: Waarom Je Die 2,2% Niet Moet Vieren

Omdat je geen 6,5% loonsverhoging nodig zou moeten hebben om je 2,2% vrijer te voelen.

Omdat het systeem winst viert die niet naar jou doorlekt.

Omdat elk kwartaal waarin we applaudisseren zonder door te vragen, een kwartaal is waarin we verder afdrijven van economische autonomie en dieper wegzakken in financiële gehoorzaamheid.

Voor Ondernemers, Risk Officers en CEO’s

Als je denkt dat dit een teken van herstel is, lees je het risico verkeerd.

Als je plannen baseert op besteedbaar inkomen zonder schulddynamiek en gedragsliquiditeit mee te nemen, onderschat je je eigen blootstelling. ​

Als je een systeem wilt dat beschermt in plaats van verblindt, stop dan met het vieren van luchtspiegelingen—en begin met het hertekenen van de kaart.